این شـمر عاشق امام حسین(ع) بود
تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۵۰۹۳۴
همشهری آنلاین_ مهین قاسمخانی: ۵سال بیشتر نداشت که قدم در مجلس تعزیه گذاشت. قرار بود در قلعه دولتآباد مجلس تعزیه برگزار شود، اما تعزیهخوانها رقیهخوان نداشتند. آقا ماشاءالله به طرف پسرک ۵سالهاش رفت. نگاهی به چهره معصوم او انداخت و گفت: «پسرم دوستداری در راه امام حسین(ع) خدمت کنی؟» پسر با تکان دادن سر به سؤال پدرش جواب مثبت داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آقا ماشاءالله دست خسرو کوچکش را در دست گرفت و گفت: «پس هر وقت اشاره کردم، دوان دوان به طرف بوتههای تیغ برو و فریاد بزن بابا جانم حسین!» آقا ماشاءالله از مداحهای قدیمی شهرری بود و عشق به امام حسین(ع) را از همان کودکی جرعه جرعه در کام فرزندانش ریخت. در خلوت خودش روضه میخواند و خانوادهاش با شنیدن آن نجواها بیاختیار اشک میریختند. آن روز خسرو خیلی خوب از عهده اجرای نقشش برآمد و همین نقش کوچک او را سخت نمکگیر اهلبیت(ع) کرد، آنچنان که دیگر پای از دایره عشق بیرون نگذاشت.
سال۱۳۸۷ بود که «خسرو فرخرو» بعد از ۶۰سال حضور بیوقفه در عرصه هنر آیینی، عنوان ارزشمند «معینالبکاء ایران» را دریافت کرد. خودش میگفت: «سال۱۳۸۷ در مراسم ثبت ملی تعزیه که در اجلاس سران برگزار شد، این لقب را دریافت کردم. این لقب، نتیجه یک عمر نوکری برای ارباب است.» فرخرو ۲۲ساله بود که شمرخوان تعزیه شد. مردم میگفتند هیچکس مانند خسرو نمیتواند شمر بخواند و اینگونه بود که فرخرو بیش از ۵دهه شمرخوان تعزیه دولتآباد بود و کمتر کسی نام واقعی او را صدا میزد. او به «خسروشمر» معروف شد و این عنوان را پذیرفت. از وقتی که چشم باز کرد خانه پدری محفل مجالس حسینی بود. مدتها قبل از آغاز ماه محرم، تعزیهخوانها در خانه پدری او دورهم جمع میشدند و تمرین میکردند. خسرو فرخرو هم بعد از آن نقش کوتاه جای خودش را در بین تعزیهخوانها پیدا کرده بود. آنقدر نسخهها را خواند تا بیشتر آنها را از بر شد. با این حال تعزیهخوانی بدون تمرین نمیشود. میگفت: «لحنعبیدالله با لحن عمر یکی نیست. وقتی یزید نسخهخوانی میکند، خواننده تعزیه باید این حقارت را در بیان خود به مخاطب نشان دهد. عباسخوان باید صلابت و هیبت عباس(ع) را در خواندنش به مخاطب القا کند.»
گروه تعزیهخوانهای دولتآباد هر روز بزرگ و بزرگتر شد تا اینکه خسرو شمر تصمیم گرفت حسینیهای را بنا کند که هممحلی دائمی باشد برای تمرین و اجرای تعزیه و هم مدرسهای برای آموزش تعزیهخوانهای جوان. همه داراییاش یک خانه ۲طبقه بود که هر دو را فروخت و زمینی خرید و آن را تبدیل به حسینیه کرد. اکنون نام حسینیه «دو شهید تعزیه خوان» نامی آشنا در بین اهالی شهرری است. این حسینیه خیلی زود پاتوق کودکان، نوجوانان و جوانان علاقهمند تعزیه شد. استعدادهای جوانی که میآمدند تا از خسروشمر رسم عاشقی بیاموزند. او یک روز در هفته کلاس تعزیهخوانی را در این حسینیه برگزار میکرد.
خسروشمر، اما در پشت آن چهره با صلابت قلب مهربانی داشت. بچههای محله او را عموخسرو صدا میزدند. عموخسرو آخرین بار ما را ۴سال قبل به محله قدیمیاش یعنی قلعه دولتآباد دعوت کرد تا مشکلات ساکنان قلعه را نشانمان دهد و صدای اهالی را به گوش مسئولان برساند. در پیچ و تاب کوچهها که قدم میزدیم، ناگهان جلو یک خانه قدیمی میخکوب شد و گفت: «اینجا خانه پدری من است. من در این خانه متولد شدم. هیچ فرقی با ۷۳سال قبل نکرده است.» با آنکه بافت جمعیتی قلعه دولتآباد نسبت به گذشته خیلی تغییر کرده است، اما همه ساکنان قلعه عموخسرو را میشناسند. عموخسرو روزی نبود که به محله قدیمیاش سر نزند و حالی از اهالی نپرسد. اگر میتوانست سعی میکرد باری از دوش اهالی بردارد. آن روز تمام قلعه را نشانمان داد و مشکلات را یکی یکی در برابر دیدگانمان ردیف کرد. دست آخر با اشتیاق زیادی گفت: «می خواهم حسینیه دو شهید را به شما نشان دهم. حسینیه ما کمی آنسوتر، پشت قلعه است.» عموخسرو راست میگفت. حسینیه فاصله چندانی با قلعه نداشت. او نام حسینیهاش را به یاد ۲جوان تعزیهخوان که شهید شده بودند، حسینیه دو شهید گذاشته بود. او میگفت: «می خواهم بعد از مرگم این راه همچنان ادامه داشته باشد. من به همه شاگردانم اعتماد دارم. پسر و نوههایم، همه تعزیهخوان هستند و بعد از من متولی تعزیه در دولتآباد خواهند بود.» میگفت: «از خدا بخواهیم اذن عاشقی حسین(ع) را به ما عطا کند. دعا کنیم گناه آنقدر دست و پا گیرمان نشود که نتوانیم قطرهای اشک برای اربابمان حسین(ع) بریزیم.»
«محمد زهری» بچهمحل و همبازی دوران کودکی خسروفرخرو است که خاطرات زیادی از او به یاد دارد.
زهری میگوید: «برای خسروشمر، تعزیه یک وسیله بود تا عمق عشق و ارادتش به مولایمان حسین(ع) را نشان دهد. او با آنکه تعزیهخوان بسیار معروفی بود، اما هیچوقت کارش را با پول معاوضه نمیکرد. بسیاری از بزرگان فرهنگی و سیاسی برای تماشای تعزیه او از راههای دور و نزدیک به حسینیه دو شهید میآمدند. او حتی در خانهاش هم سالن تعزیه داشت و این همه نشاندهنده عشق و علاقه او بهسالار شهیدان بود.» زهری میگوید: «او کاروان اسیران کربلا را در محله به راه میانداخت. به یاد دارم یک سال با استفاده از ۵۰شتر و اسب کاروانی به راه انداخت و ما از میدان شوش تا میدان شهدا حرکت کردیم و مردم به قدری برای تماشای این کاروان اشتیاق داشتند که مسیر حرکت ما کاملاً مسدود شده بود.»
مخالفخوان دوست داشتنی«حمیدرضا صفار» رئیس انجمن نمایش استان تهران درباره خسرو فرخرو گفتنیهای زیادی دارد.
او میگـــــوید: «اغـــلب مخالفخوانها در تعزیه چندان محبوب نیستند و به خاطر همزادپنداری که مخاطب با نمایش پیدا میکند در برخی موارد مخالفخوانها حتی مورد خشم تماشاگران قرار میگیرند که البته این هم نشاندهنده مهارت و تبحر تعزیهخوان است و مرحوم خسرو فرخرو هم از این موضوع مستثنا نبود، اما با این حال میتوان گفت استاد فرخرو تنها مخالفخوانی بود که به اندازه موافقخوانها مورد توجه و احترام بود. او جزو نخستین افرادی بود که در دهههای ۴۰و۵۰ تعزیهخوانی را در دولتآباد رونق داد.» او میگوید: «۲عامل سبب میشود تا کار یک تعزیهخوان باورپذیر و خود او محبوب مردم شود؛ نخست مهارت و مهمتر از آن صداقت و مرحوم فرخرو هر دو اینها را داشت. به همین دلیل بهعنوان یک مخالفخوان به یکی از چهرههای ماندگار تعزیه در کشور تبدیل شد.»
هیچکس حریف خسرو نبود«خاله حسنی» زن مقتدری بود که تقریباً همه ساکنان قلعه دولتآباد به او اعتماد داشتند و برایش احترام قائل بودند. خاله حسنی و همسرش فرزندی نداشتند، به همین دلیل بیشتر وقت خودش را صرف بچههای قلعه میکرد. «حسین فرخرو» برادر مرحوم خسرو فرخرو میگوید: «تمام ملزومات تعزیهخوانی در آن زمان دست خاله حسنی بود. خسرو، من و بقیه بچهها با حمایتهای خاله تعزیه میخواندیم. سال۱۳۴۲ بعد از تبعید حضرت امام(ره) اجرای تعزیه با محدودیتهایی روبهرو شد، اما به یاد دارم خسرو، خاله حسنی و من حاضر نشدیم تسلیم محدودیتهای اعمال شده بشویم و ۳نفری مقاومت کردیم و تعزیه آن سال هم اجرا شد. در سال۱۳۴۴ هم نیروهای ژاندارمری اعلام کردند که حق اجرای تعزیه نداریم، اما آن سال هم برادرم که جوانی ۲۲ساله بود، لباس تعزیه بر تن کرد و شمشیری برداشت و شروع کرد به خواندن نقش حضرت ابوالفضل(ع). ما آن سال هم تعزیه را اجرا کردیم.»
«محمدرضا ملاعلی» پسرخاله مرحومفرخرو است.
ملاعلی تعزیهخوانی را کنار خسرو فرخرو تجربه کرده است و آخرین تعزیه را هم ایام فاطمیه سال گذشته با هم خواندهاند. میگوید: «فاطمیه اول بود که قرار شد در حرم حضرت امامزاده ابوالحسن(ع) در عمادآور تعزیه اجرا کنیم. این بار، اما من و تعدادی از تعزیهخوانهای گروه ما مخالفخوان بودیم. خسروخان هم مانند همیشه آمد و تعزیه باشکوه برگزار شد در حالیکه هرگز فکر نمیکردم این آخرین تعزیهای است که درکنار خسروخان اجرا میکنم. من از وقتی که به یاد دارم تعزیه میخواندم. طفل زیر بوته بودم و بعد علی اصغر(ع) تعزیه شدم. بعدها وقتی گروه تعزیه ما بزرگ شد، خسروخان اجازه داد ما بهصورت مستقل اجرا کنیم و حالا در میدان نماز تعزیه میخوانیم. » ملاعلی میگوید: «خسروخان به شدت سعی میکرد تا تعزیه را با مباحث مالی آلوده نکند. او همین ارزش را به همه شاگردانش هم آموخته است.»
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: همشهری محله تعزیه منطقه ۱۶
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۵۰۹۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کُرسی آیندهپژوهی یونسکو به قزوین آمد
رئیس دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره) از تخصیص کرسی آیندهپژوهشی یونسکو به این دانشگاه برای نخستینبار در کشور خبر داد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از قزوین، سیدعلی قاسمزاده امروز -دوشنبه دهم اردیبهشت- در نشست با محمدرضا حسنی آهنگر، رئیس دانشگاه جامع امام حسین (ع) اظهار کرد: در حوزههای پژوهشی و علمی دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ٰره) رشد خوبی داشته و در آخرین رتبهبندی تایمز این دانشگاه رتبه سوم دانشگاههای جامع کشور و رتبه نهم دانشگاههای کل کشور را کسب کرده است.
وی افزود: در حوزه دانشگاههای قاره آسیا نیز دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ٰره) در رتبههای ۲۰۰ تا ۲۵۰ قرار دارد که رتبهبندی دقیق آن نیز به زودی اعلام خواهد شد و این رتبه در طول دوران فعالیت این دانشگاه کمنظیر بوده است.
نماینده عالی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در استان قزوین با بیان اینکه در حوزه بینالمللی رشد خوبی در جذب دانشجویان خارجی و تنوع رشتهها داشتیم، خاطرنشان کرد: در حوزه فعالیتهای بینالمللی در اتحادیه مختلف علمی به ویژه شبکه آموزشی اروپایی اراسموس، کشورهای جاده ابریشم، اتحادیه خزر و اتحادیه کشورهای اسلامی فعال شدیم. برای نمونه بخش دانشجویی اتحادیه کشورهای خزر را به عهده گرفتیم.
قاسمزاده از تخصیص کرسی آیندهپژوهشی یونسکو به دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره) خبر داد و تاکید کرد: در حال حاضر ۱۱ نفر دانشمند یکدرصدی (جزو یکدرصد دانشمندان برتر جهان) در این دانشگاه داریم که چند نفر از مدیران نیز جزو همین دانشمندان یکدرصدی هستند، همچنین در جایزه ملی ثریا در چهار رشته و حوزه جوایز به دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره) رسید.
وی با اشاره به طراحی و اجرای برنامه تحول پژوهشی و علمی در این دانشگاه ادامه داد: در حوزههای توسعه کشاورزی کمآببر، فلزات غیرکانی و شیشه، چشمه نور (شتابگرها)، ایرانشناسی، هوش مصنوعی و فنآوریهای نو مأموریتهای ملی ویژه به دانشگاه بینالمللی امامخمینی واگذار شده است.
رئیس دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره) از کسب رتبه دوم کشوری توسط تیم رباتیک این دانشگاه خبر داد و گفت: از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم ۱۰ رشته آموزشی و علمی جدید در این دانشگاه راهاندازی شده که عمده آنها در سطح ارشد و دکتری قرار دارند. رشتههای شتابگر ذرات و علم دادهها هم از رشتههای انحصاری دانشگاه به حساب میآیند.
قاسمزاده با اشاره به توانمندیهای دانشگاه جامع امامحسین (ع) اضافه کرد: دانشگاه امامحسین (ع) در رتبهبندی جایگاه دوم دانشگاههای کشور را به دست آورده که افتخار ارزشمندی برای دانشگاه امامحسین (ع) محسوب میشود که دانشگاه نمونه و تراز انقلاب اسلامی است.
وی با بیان اینکه دانشگاه امامحسین (ع) الگوی دانشگاههای حکمتبنیان به شمار میرود، گفت: بازدید از دانشگاه امامحسین (ع) و تماشای دستاوردهای این دانشگاه در دستور کار ما قرار دارد که یکی از اردوهای دیدنی راهیان پیشرفت ما خواهد بود.
رئیس دانشگاه بینالمللی امامخمینی (ره) اجرای طرح بانوی اسوه را از طرحهای فرهنگی مهم این دانشگاه دانست و تاکید کرد: این طرح برای نخستین بار در سه حوزه دانشجویی، کارمندی و استادی نخستینبار در دانشگاه ما طراحی و به وزارت علوم ابلاغ و در نهایت اجرا شد.
قاسمزاده ادامه داد: امسال هم برای نخستینبار از استادان بینالمللی برتر تقدیر میکنیم که در این برنامه استاد برتر حوزه بینالملل را معرفی میکنیم تا انگیزهای شود که اساتید با توجه به رسالت دانشگاه فعالیت داشته باشند.
وی از فعالیت ۴۰ استاد تمام در این دانشگاه خبر داد و گفت: در واقع ۱۸۰ نفر دانشیار داریم و بقیه اساتید ما استاد تمام به حساب میآیند. پیش از دولت سیزدهم ۱۳ مربی داشتیم که تعداد آنها به چهار نفر کاهش یافته است.
کد خبر 749049